İstanbul Aydın Üniversitesi Afet Eğitimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (AFAM) Müdürü ve inşaat mühendisi Prof. Dr. Mehmet Fatih Altan, Marmara Depremi’nin 21’inci yıl dönümünde, deprem riskine ilişkin alınması gereken önlemleri sıralayarak, inşaat mühendislerinin yapılarda dikkat etmesi gerekenleri anlattı:
BATIYA DOĞRU KAYMA DEVAM EDİYOR
- Büyük depremler her zaman olmaz ama Kuzey Anadolu Fay Hattı, Türkiye için önemli bir fay hattıdır. Bu hat üzerinde doğudan batıya kayarak belli zamanlarda büyük depremler olmuştur, olmaya da devam edecektir. Şu anda kayma batıya doğru devam ediyor. Büyük İstanbul depremini bekliyoruz, 21 yıl geçti ama hazırlıklı değiliz. Yeterli hazırlıkları yapmadık, zaman azaldı. Artık İstanbul depreminin ayak seslerini duyuyorum. Bir an önce depremi afet olmaktan çıkarmalıyız. Deprem sel, heyelan gibi doğa olayıdır. Ciddi önlemler alırsak afet olmaktan çıkarırız.
Prof. Dr. Mehmet Fatih Altan: 2000 öncesi yapılan binalar depreme dayanıksız. Evler, kalitesiz inşaat malzemelerinden yapılmış. Ama vatandaşlar hâlâ bu konutlarda yaşıyor. İstanbul’dakilerin yarısından fazlası bu tip eski yapılarda hayatına devam ediyor. (FOTO: DHA)
2000 YILI ÖNCESİ YAPILAN BİNALAR DEPREME DAYANIKSIZ
- Şehirleri, imar planlarını, inşa edilen konutları, göç hareketini deprem gibi afet risklerine göre planlamalıyız. Türkiye’nin her bölgesinde orta büyüklükte bir deprem olabilir, ona göre hareket etmek lazım. Depreme dayanıklı yapı yaparken malzemelerin kalitesine dikkat etmeliyiz. Konutun yapılacağı zeminin etüt raporlarına bakmalıyız.
İstanbul Aydın Üniversitesi Afet Eğitimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (AFAM) Müdürü ve inşaat mühendisi Prof. Dr. Mehmet Fatih Altan (FOTO: DHA)
200 BİN İNSAN HAYATINI KAYBEDEBİLİR
- Kocaeli depreminde nüfus yoğunluğu azdı. Ona rağmen aylarca toparlanamadık. Şu anda devletin imkanları çok iyi fakat can ve mal kaybının Kocaeli depremine göre 10 kat daha fazla olacağı bir depremle karşı karşıyayız. O depremde 20 bine yakın insan hayatını kaybetti olası İstanbul depreminde 200 bin insan hayatını kaybedebilir. İstanbul’daki yapıların yüzde 85’i depreme dayanıksız. 2000 yılı öncesi 800 bin, 1980 öncesi ise 300 bin civarında yapı stoku var. İstanbul depreminden çevre iller ve o illerde yaşayan toplamda 25 milyon insan da etkilenecek. 7.5 büyüklüğünde bir deprem bekliyoruz, bazı yapılar 8 şiddetinde de etkilenecektir.
YAPILARI GÜÇLENDİREREK DEPREMDEN KORUYABİLİRİZ
- Mevcut yapı yönetmeliğini titizlikle uygulamalıyız. Her yapıyı yıkıp yeniden yapamayız zaman alır ama yapıları güçlendirebiliriz. Bazı binalar depremden güçlendirilerek kurtarılabilir. Halkın bilinçlenmesi çok önemli. Gerekirse deprem üzerine eğitim verilmelidir. Vatandaşlar konutları dayanıksızsa, çürükse o yapıyı boşaltsınlar, evdeki eşyaları duvara sabitlesinler.
BÜYÜKÇEKMECE, ESENYURT, KADIKÖY, AVCILAR, BEŞİKTAŞ…
- Adalar ile Silivri arasında kıyı şeridi bulunan Büyükçekmece, Esenyurt, Küçükçekmece, Avcılar, Maltepe, Kadıköy, Beşiktaş gibi ilçeler riskli… Zemin ne kadar sağlam olursa olsun eski yapı stoku çok. Kentsel dönüşüm doğru bir karar ve hızlıca doğru bir şekilde tamamlanmalıdır. (DHA)