Dün gece bazı güzel sanatlar, koleksiyon parçaları, lüks ürünler ve Rumen diktatörü tarafından kullanılmış 2 adet ROMBAC 1-11 uçağı için bir müzayede düzenlendi. İki jetin her biri için başlangıç teklifi 25.000 € olarak belirlendi. Bu ilginç tarihi uçaklara bakalım.
Uçaklar, Romanya’nın teknik tarihi açısından son derece ender olması ve önemi nedeniyle, Kültür Bakanlığı’nın ulusal kültürel mirasın korunması için, hazine kategorisi altında tescil edilmişti.
BAC 1-11 (veya One-Eleven), British Aircraft Corporation (BAC) tarafından tasarlanmış ve üretilmiştir. 1-11, kısa mesafe rotalardaki turboprop Vickers Viscount’un yerini almayı amaçladı. 1-11, Douglas DC-9-10 gibi rakiplerinden önce piyasaya girerek avantaj sağladı. BAC, bu jet yolcu uçaklarını 1982 yılına kadar toplamda 244 adet üretti.
BAC üretimi durdurunca 1982 ve 1989 yılları arasında Romanya kendi 1-11’lerini inşa etti. Bu uçaklar Bükreş Aircraft Company’de lisanslı olarak üretildi ve BAC 1-11 yerine başına Romanya’nın Rom’u eklenerek, Rombac 1-11 olarak adlandırıldı.
Uçak “Romanya’da üretilen ilk jet motorlu ticari uçak” unvanını aldı. İlk uçak (tescil YR-BRA) Ağustos 1982’de tamamlandı ve 27 Ağustos 1982’de Rumen basınına ve devlet yetkililerine tanıtıldı. İlk resmi uçuş 20 Eylül 1982’de Bükreş-Baneasa Havalimanı’nda devlet liderliği önünde gerçekleşti.
YR-BRE tescili ile kaydedilen uçak 1986 ve 1989 yılları arasında Romanya’nın başkanlık uçağıydı. BRA ile başlayan üretim, BRE üretilen beşinci uçak oldu.
YR-BRI tescilli uçak, dokuzuncu ve son ROMBAC 1-11 idi. Müzayede şirketi, bu jetin 1989 yılında ilk uçuşunu gerçekleştirdiğini ve Ion Iliescu’nun ilk dönemlerinde başkanlık uçağı olduğunu ve “rolüne özgü donanımını koruduğunu” söyledi.
YR-BRI ayrıca, Mısır’ın Air Memphis ve Kıbrıs’ın Aerotrans Havayolları‘na kısa vade ile kiraya verildi. Her iki uçak da 2000’lerin başlarından beri Romanya Hava Kuvvetlerinin koruması altında bulunuyor.
Uçakların tarihi ilginç olduğu gibi, Romanya tarihinde zor bir dönemde üretildi ve işletildi.
Nicolae Ceausescu 1965’ten 1989’a kadar Romanya’yı yönetti. Ülke üzerindeki yönetimi oldukça baskıcı olarak kabul edildi ve gizli polisi insan haklarını kötüye kullanırken ve basın özgürlüklerini boğarken toplu göz altına almalar yapıldığı görüldü.
24 yılın sonunda şiddetli bir anti-komünist devrim, Çavuşesku’nun saltanatına son verecek ve yerine Romanya’nın ilk özgürce seçilmiş devlet başkanı olarak bilinen Ion Iliescu geçecekti. BBC, Iliescu’nun iktidara gelmesinin ardından 862 kişinin öldürüldüğünü belirtiyor.
Iliescu, görevini kötüye kullandığını reddederken, 1989 ayaklanmasında oynadığı iddia edilen rolü nedeniyle insanlık suçu işlemekle itham edilmeye devam ediliyor. Eski devlet başkanı Iliescu’nun davası devam ediyor.
Müzayede, artık açık artırma sona erdi. YR-BRE’nin 120.000 €, YR-BRI’nin ise 165.000 €’ ya satıldığı bildirilidi. Bu tarihi uçakları alanın ne maksat için kullanacağı merak konusu.