Ekim 2020’den bu yana birkaç teslimat dışında tüm teslimatları durduran bir düzenleme ve üretim bataklığına yakalanan uçaklar olan yeni Boeing 787 Dreamliners’ı almayı bekleyen müşterilerin huzursuzlukları artıyor.
Covid-19 salgını nedeniyle kapatılan sınırlar yeniden açılmaya başladığında, yolcuları okyanus aşırı taşımak için popüler geniş gövdeli jetlere ihtiyaç duyulacak. Ancak, beklenen yolcu yoğunluğu için plan yapmaya çalışan havayolları ve kiraya verenler, Dreamliner’larının ne zaman geleceğini bilmiyorlar. Boeing yöneticilerinin söylediği gibi, bu yıl olmayacak.
Los Angeles merkezli Air Lease’in başkanı ve kurucu ortağı Steven Udvar-Hazy, Boeing’in Washington merkezli ticari bölümü hakkında, “Seattle’ın anlattığı hikaye çıkmaz ayın son Çarşambası gibi oldu” dedi. “Temmuz ayında dediler ki, ‘Ah, Ağustos ayına kadar iyi olacağız.’ Sonra Ağustos, Eylül oldu, hazır 11 uçağımız var ama onları teslim alamıyoruz”
100’den fazla Dreamliner Boeing’de mahsur kaldı. Air Lease’in hesaplamasına göre bu durum yaklaşık 20 milyar ABD Doları değerinde envanteri bağlıyor ve uçak üreticisinin finansal geri dönüşünü ve 62 milyar ABD Doları tutarındaki borcunu ödeme çabalarını engelliyor.
Boeing, tedarikçiler ve taşeronları arasındaki kalite sorunlarını yüzünden karbon fiber uçaktaki bir kağıt parçası genişliğinde küçük yapısal kusurları bulup onarmak için çalışıyor. Boeing, 737 MAX’in iki ölümcül kazasının ardından fabrikalarında ve üretim sisteminde derin bir inceleme yaptığında her iki konu da gün yüzüne çıktı.
Boeing, e-postayla gönderdiği bir bildiride, “Denetimleri ve kusurları düzeltme çalışması yürütüyoruz. Düzenleyiciler, müşterilerimiz ve tedarikçilerimizle ayrıntılı, şeffaf görüşmeler yapmaya devam ediyoruz. Bu önemli çalışmanın teslimatlarımızı etkilediğini biliyoruz. Müşterilerimiz için asla hayal kırıklığına uğramak veya gecikmelere neden olmak istemesek de, kalite ve güvenlik her zaman önce gelir. Bu eylemler, programın uzun vadeli sağlığını desteklemek için çok önemlidir ve bizi geleceğe hazırlamaktadır”
Bir Boeing sözcüsü, teslimatların Şubat veya Mart ayına kadar yeniden başlama ihtimalinin düşük olduğu Wall Street Journal haberini onaylamadı. Şirket yöneticileri, Ekim ayında devir teslimlerin ne zaman devam edebileceği konusunda herhangi bir tartışmadan kaçındı ve zamanlamanın ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA) ve müşteriler tarafından belirleneceğini söyledi.
Kimliğinin açıklanmasını istemeyen kişilerden biri, Dreamliner’larda potansiyel kalite ihlallerinin tespit edildiği yaklaşık 20 lokasyon olduğunu söyledi. Örneğin, bir Boeing üretim tesisinde, teknisyenler uçağın arkasındaki kapıları çevreleyen alanda küçük boşluklar olup olmadığını inceliyorlar, dedi.
Uçağın bazı bölgelerinde erişim sağlamak için yolcu kabinlerinin iç kaplamasının sökülmesi gerektiğinden, tespitler ve onarımları yürütmek zaman alıcı ve maliyetli oluyor. Her Dreamliner hep aynı kusura (kusura) sahip olmadığı için Boeing, kendi analizine ve geçmiş denetimlere dayalı olarak kontrolleri daraltmak için bir metodoloji oluşturmaya çalışıyor.
Arka planda, şirketin 737 Max uçağının dünya çapında bir yere indirilmesine neden olan iki ölümcül kazası olduğu görülüyor. FAA, ölümcül kazalarda rol oynayan bir tasarım kusuru olan uçağı onayladığı için birçok soruşturmada eleştirildi.
O zamandan beri FAA, diğer eylemlerin yanı sıra kontrolleri yapmak için kendi müfettişlerini kullanarak Boeing’i denetleme konusunda daha sert bir duruş sergilediğini defalarca gösterdi.
Geçen Cuma (19 Kasım) Kongre’deki milletvekilleri, Ulaştırma Departmanı genel müfettişinden FAA’nın 787’ye yönelik gözetimini gözden geçirmesini istediklerini açıkladılar. Önlem, ABD Temsilciler Meclisi Ulaştırma ve Altyapı Komitesi’ne liderlik eden Demokratlar ve Cumhuriyetçiler tarafından istendi.
Geçen haftanın başlarında Austin’de düzenlenen bir endüstri konferansının oturum aralarında Dreamliner müşterileri, gecikmelere ilişkin görünürlük eksikliğinden ve sürekli kötü haberlerin sızmasından yakındı. Kimliğinin açıklanmasını istemeyen bir alıcı, bu yılın başlarında gelmesi planlanan uçakların önümüzdeki yaza kadar gelmeyeceğinden endişe ettiğini belirtti.
Air Lease başkanı Udvar-Hazy Boeing için; “Birçok havayolunun saygısını kaybettiler. Üretimde ve denetimde bir miktar iyileşme olsa da, Müşterilere gerektiği kadar ilgi gösterdiklerini düşünmüyorum” diye ekledi.