Avrupa’dan farklı yayın kuruluşlarının ortaklaşa yaptığı habere göre Avrupalı çok iştirakli Airbus şirketi silah ambargosuna rağmen Libya’ya uçan TSK’ya ait kargo uçaklarının bakımını yaparak BM’nin aldığı silah ambargosu kararının delinmesine hizmet ediyor.
ARD, Arte, Tagesschau, Stern, El Diario, Lighthouse Report gibi Alman, Fransız, Hollanda ve İspanyol yayın organlarının birlikte hazırladığı özel haberde, Türkiye’nin iç savaşın sürdüğü Libya’ya amborgoya rağmen silah sevkiyatında bulunmaya devam ettiği belirtilerek, silahları taşıyan A400M tipi Türk kargo uçaklarının bakımının Airbus tarafından yapıldığı belirtildi.
Haberlerde bu bakımın Airbus’un Münih kenti yakınlarındaki Ottobrunn kasabasındaki tesisinde gerçekleştirildiği ileri sürüldü. Kısmen Almanya’da da üretilen uçakların bakımını çok sayıda Airbus çalışanının Kayseri’deki askeri üstte de yaptığı belirtildi. Yapılan anlaşma gereği Airbus‘un, söz konusu uçakların teknik bakımı için Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) 2023 yılına kadar personel sağlamayı garanti ettiği bilgisi de haberde yer aldı.
Airbus şirketinin Libya’ya kargo uçuşlarına ilişkin soruları yanıtsız bıraktığı ancak Kayseri’deki üstte TSK’ya yönelik hizmet verildiğini doğruladığı aktarıldı.
Almanya’ya eleştiri
Farklı yayın kuruluşlarının haberlerinde, AB dönem başkanlığını üstlenen Almanya’nın Libya’da ateşkesin sağlanması konusunu gündemin ilk sıralarına almasına karşın BM’in Libya’ya yönelik silah ambargosunun delinmesine ortam sağladığı ileri sürüldü.
Libya’ya yönelik silah ambargosu denetleniyor
“Uçaklar 11 kez Libya’ya uçtu”
Konuyla ilgili Alman basınında yer alan haberlerde, 100’den fazla askeri personel ve 37 ton yük taşıma kapasitesine sahip TSK bünyesindeki A400M tipi kargo uçaklarının haziran sonu itibarıyla en az 11 kez Libya için havalandığı bilgisine yer verildi.
BM: Türkiye ambargoyu ihlal ediyor
BM’in 2019 sonunda Güvenlik Konseyi’ne sunduğu rapora göre Türkiye düzenli olarak Libya’ya silah sevkiyatı yapıyor. Avrupalı yayın organlarının hazırladığı haberde Türkiye’nin Libya’daki iç savaşta kullanılmak üzere bölgeye askeri kargo yolladığına ilişkin çok sayıda kanıt olduğu ifade edildi. Milli Savunma Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan bir makalede kullanılan görseller de kanıt olarak gösterildi. Buna göre Libya’dan Türkiye’ye eğitim için getirilen Libya askerlerinin arka planında A400M kargo uçakları görülüyor.
Ayrıca haberde Gaziantep havaalanında kaydedilen bir videoda da Suriyeli paralı askerlerin A400M tipi uçakla Libya’ya götürüldüğünün gözlendiği belirtiliyor.
Alman siyasiler tepkili
Libya’ya askeri sevkiyatta kullanılan Türk kargo uçaklarının Airbus tarafından bakımının yapıldığına ilişkin haberlere Alman siyasilerden tepkiler geldi. Muhalefetteki Yeşiller partisinin silahlanma uzmanı Tobias Lindner, “Avrupalı bir firmanın Türkiye’nin Libya’ya silah ambargosunu delmesinde yardımcı olması kabul edilemez” dedi.
Sol Parti milletvekili Sevim Dağdelen ise Almanya’nın Türkiye’ye silah ihracatını tamamen durdurması gerektiğini dile getirdi. İktidar ortağı SPD’nin savunma uzmanı Karl-Heinz Brunner, gelecekte bu tür durumların yaşanmaması için Almanya’nın dış ticaret yasalarında değişikliğe gidilmesi gerektiğini söyledi.
Almanya Savunma Bakanlığı’ndan açıklama
Almanya mayıs ayında AB’nin İrini misyonu çerçevesinde Libya’ya ilişkin silah ambargosunun denetlenmesine gözlemci bir uçakla katılma kararı almıştı. Dışişleri Bakanı Heiko Maas da kısa süre önce yaptığı açıklamada, ambargonun delinmesine yönelik faaliyet gösteren şirketlere yaptırım uygulanması önerisini dile getirmişti.
Ancak Dışişleri Bakanlığı A400M’nin Libya’da kullanıldığına ilişkin ellerinde somut bilgiler olmadığını açıkladı. Yapılan açıklamada, tepkilere neden olan uçuşlarla ilgili bilgilerin sadece medyada yer alan haberlerden edinildiği kaydedildi.
Almanya Savunma Bakanlığı’ndan haberi hazırlayan kuruluşlara yapılan açıklamada ise Airbus şirketinin A400M konusunda sözleşme ortağının Türkiye değil, merkezi Almanya’nın Bonn kentinde bulunan Ortak Silahlanma İşbirliği Örgütü (OCCAR) olduğu belirtilerek, ambargo ihlalleriyle ilgili Ankara’ya baskının artırılması gerektiğini savundu. OCCAR, aralarında Almanya ve Türkiye’nin de olduğu 7 NATO ülkesinin uçak satın alımları ve bunların bakımlarından sorumlu. OCCAR’dan yapılan açıklamada da A400M’lerin Türkiye tarafından ne şekilde kullanıldığına ilişkin bilgi sahibi olunmadığı aktarıldı.