Kimi avuca sığan, kimi taşıdığı füzelerle gemileri, tankları imha eden elektronik devreleri karıştıran insansız hava araçları cephede olan biteni anbean izliyor, müdahale ediyor.
Dünyanın en büyük askerî güçlerinden biri olan Rusya, 24 Şubat’ta Ukrayna’ya karşı başlattığı işgal girişiminde beklemediği büyük kayıplar verdi. İki haftada Kiev’e bayrak dikme hayali kuran Kremlin yönetimi, savaşın yedinci ayında seferberlik ilan etmek zorunda kaldı. Rusya’nın ağır kayıplar vermesinin sebebi ise Ukrayna’nın sahip olduğu drone gücü. Birinci Dünya Savaşı’ndan beri var olan ama son yıllarda etkili şekilde kullanılan yeni insansız hava araçları (İHA) karşısında milyar dolarlık savaş uçak ve gemileri çaresiz kalıyor. Kimi avuca sığan, kimi taşıdığı füzelerle gemileri, tankları imha eden hatta elektronik devreleri karıştıran yeni nesil savaş oyuncakları sahada olan biteni anbean izliyor, müdahale ediyor.
BAYRAKTAR DEĞİŞTİRDİ
Rusya Şubat 2022’de işgal girişimin başlattığında yaklaşık 500 İHA’yı sahaya sürerek sonuç elde etmeye çalıştı. Rusya’nın insansız hava aracı filosu NATO’nunki kadar çeşitli olmasa da birçok farklı görevi yerine getirebiliyor. Rusya, Ukrayna’nın beklenmedik bir direnciyle karşılaştı. Moskova’nın 2014’te Kırım’ı işgalinden ders çıkaran Ukrayna, son sekiz yılda Türk yapımı Bayraktar TB2’nin de olduğu A1-SM Fury ve Leleka-100 keşif uçaklarına dayalı 300 insansız hava aracından oluşan küçük bir filo oluşturdu. Libya, Suriye ve Azerbaycan’daki çatışmalarda savaşın seyrini değiştiren filonun en etkili silahı olan TB2, Rusya’ya da ağır kayıplar verdirdi. Uzmanlara göre, Bayraktar TB2, ABD dışındaki şirketler tarafından yapılan ve yabancı askerî talepleri tam olarak karşılayabilecek İHA olarak gösteriliyor.
Bunlara ek olarak Ukrayna, Sovyet döneminden kalma büyük Tu-141 keşif insansız hava araçlarına ve küçük ABD Sustalı Uçlu drone’lara da yer veriyor. Rus Zala Kyb gibi, Sustalı, 40 dakika uçabilen ve tank zırhını delmek için yeterince büyük bir savaş başlığı taşıyan, asker tarafından taşınabilir bir gezici mühimmat olma özelliği taşıyor. Phoenix Ghost uçağına sahip olan Ukrayna’nın Hellfire füzeleriyle donanmış dört Amerikan MQ-1C Gri Kartal uçağı satın alması gündeme geldi, ancak Washington uçaklardan birinin Rusların eline geçebileceği korkusuyla vazgeçti.
HARPLER HIZLANDI
Bu arada, Norveç ve İngiltere, kentsel muharebe operasyonları için oyuncak helikopterlere benzeyen ve bir askerin avucuna sığacak kadar küçük Kara Hornet mikro drone’ları askerî yardım kapsamında Ukrayna’ya bağışladı. Ukrayna ayrıca ticari olarak temin edilebilen sivil insansız hava araçlarını da konuşlandırmış durumda. Sadece birkaç yüz dolara mal olan İHA’lar, düzenli kuvvetler, paramiliter gruplar ve siviller tarafından kullanılıyor ve bazıları hedefe el bombası taşımak için değiştiriliyor.
Ukrayna ilk dron kamera savaşı olarak akıllara kazınırken artık harplerinin cephede değil insansız araçlarıyla kazanılacağı belirtiliyor. Vaziyeti gören askerî planlamacılar, gelecekte orduların tercih edeceği milyonlarca insansız hava aracı araçlarının nasıl kullanılacağıyla çok daha fazla kafa yormaya başladı. Dronlar savaşları hızlandırırken, 30 dakika süren bir topçu saldırısı İHA’la artık üç dakikaya indi. Uzmanlar, gelecekte özel kuvvetler yerine insansız hava araçlarının tercih edileceğini, otonom sistemlerin, yapay zekâ ve sürü teknolojisi geliştikçe, sahada daha çok kullanılmasının kaçınılmaz olduğunu belirtiyor.
UKRAYNA SAVAŞIN BİLANÇOSUNU AÇIKLADI
Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Rus ordusunun bugüne kadar 259 savaş uçağı, 56 bin 700 askerini kaybettiğini duyurdu. Açıklamada, Ruslara ait 220 helikopter, 2 bin 275 tank, 4 bin 832 zırhlı araç, 1368 top, 328 roketatar ve 171 hava savunma sisteminin imha edildiği bilgisi yer aldı. Ayrıca Rus güçlerine ait 3 bin 701 araç, 15 gemi ve hafif sürat teknesi ile 966 insansız hava aracının da yok edildiği belirtildi.