Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen hafta gerçekleştirilen kabine toplantısı sonrası yaptığı “Toplu taşımada tüm illerimizde ayakta yolcu alınmasına kesinlikle müsaade edilmeyecektir. Riskli illerde İl Hıfzıssıhha Kurulu kararıyla kapasite sınırlamasına da gidilebilecektir” açıklaması gündeme bomba gibi düştü.
Bilim Kurulu’nun tavsiye kararı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatı doğrultusunda İçişleri Bakanlığı da 81 ilin valiliğine “Covid 19 Tedbirleri” konulu ek genelge göndererek şehir içi yolcu taşımacılığı için yeni kuralları belirledi.
Minibüs ve midibüslerde ayakta yolcu alınmasını yasaklayan genelgeye göre, raylı sistemlerde kapasitenin yüzde 50’si, otobüs ve metrobüslerde ise yüzde 30’u oranında ayakta yolcu taşınabilecek.
İMAMOĞLU: YASAK BENDEN ÇÖZÜM SENDEN OLMAZ
Ancak 16 milyon insanın yaşadığı İstanbul gibi mega kentlerde yasağın nasıl uygulanacağı tartışma konusu olmuştu. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu geçen Cuma katıldığı bir televizyon programında konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Yasak benden, çözüm senden olmaz. İstanbul’a hep beraber çözüm bulmalıyız. Toplu taşıma konusunda çözüm mesai düzenlemesidir” İfadelerini kullandı. İstanbul Valiliği ile görüşme halinde olduklarını da dile getiren İmamoğlu, “Önümüzdeki hafta İstanbul’a özel çözümlerimizle sahaya çıkacağız” dedi.
Bakanlığın genelegesinin ardından mesai saatlerinin düzenlenmesi için harekete geçen ilk il Ankara oldu. Ankara’da kamu kurumlarının çalışma saatlerinde bazı değişikliklere gidildi ve mesai saatleri için 4 farklı zaman dilimi belirlendi.
İSTANBUL İÇİN MESAİ DÜZENLEMESİ
İstanbul için de geçilmesi planlanan kademelendirilmiş mesainin detayları belli oldu. İstanbul Valiliği adına Toplu Ulaşım Bilim Kurulu tarafından yapılan anket sonucuna göre, toplu ulaşım araçlarını yüzde 60 oranında özel sektör çalışanları tarafından kullanılıyor.
Kademelendirilmiş mesaiye özel sektör çalışanlarının dahil edilmesi gerektiğini söyleyen Toplu Ulaşım Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı şunları söyledi:
- Nisan, Mayıs, Haziran ayında yaptığımız çalışmalarda normalde 9 milyon olan sayı, 900 bine düştü. Yavaş yavaş normalde döndükçe geçen hafta itibarıyla toplu ulaşım yolculukları 4 milyon 200 bin civarında gerçekleşti.
- Valilik adına yaptığımız anket sonucuna göre yolculukların yüzde 60’ı özel sektöre ait. Bir kademelendirilme yapılacaksa özel sektör ve kamuyu beraber kapsamalı.
-
Yoksa sonuç başarılı olmaz. Pandemi döneminde yüzde 90 oranında azalan yolculuklarda bile en çok seyahat edenler market çalışanları, emniyet mensupları, sağlık çalışanlarıydı.
VALİLİK ÖZEL SEKTÖR TEMSİLCİLERİYLE GÖRÜŞECEK
İstanbul Valiliği tarafından konuya ilişkin çalışmaların sürdüğünü ifade eden Prof. Dr. Ilıcalı, “Toplu ulaşımdan İstanbul Büyükşehir Belediyesi sorumlu. Valilik İBB ile Perşembe günü bir toplantı yaptı. Birlikte bir çalışma yapılacak. Valilik özel sektör için sanayi odalarıyla, özel sektör temsilcileriyle görüşerek buna göre mesaiyi kademelendirecek” diye konuştu.
“KAPASİTE YOLCULUKLARI KARŞILAMAYAYETMİYOR”
Prof. Dr. Ilıcalı sözlerini şöyle sürdürdü:
- Mevcut normale geldiğimiz zaman ve bugünkü haliyle pik saatlerdeki yolculukları karşılamaya kapasite yetmiyor. Bunun için talebi yönetip, düşürmemiz lazım.
-
Bu yüzden mesai kademelendirilmesi çok önemli. Cumhurbaşkanımızın açıklamasıyla beraber hayat buluyor. Bu yönden de çok mutluyum. Bu hafta içerisinde tahmin ediyorum ki Valimiz sonuçları kamuoyuyla paylaşacak.
-
Son haftalarda metrobüs yolculukları bir günde 500 bin civarında seyrediyor. İki pik nokta yer alıyor. 50 bini sabah 08.00-09.00 arasında, 50-55 bini de akşam 17.00-18.00 arasında gerçekleşiyor.
-
Mesai kademelendirmedeki amaç, bu pik saatleri azaltmak. Mesailer 4 gruba ayrılsa ve sabah 07.00, 08.00, 09.00 ve 10.00’da başlayan gruplar olursa 50-55 binlik rakamlar en az 20 bine düşer. Bu sayede sosyal mesafe ayarlanır, risk azaltılır. (DHA)