Rusya’nın Ukrayna topraklarına girmesinin yarattığı tedirginlik turizm sektörünü giderek karamsarlığa sürüklüyor. Özellikle turizmde Antalya’nın lokomotif ülkesi Rusya’dan gelen iptaller turizmcileri kara kara düşündürüyor. Peki, son durum ne?.. İşte yetkili ağızlardan en son açıklamalar…
Alanya Turistik İşletmeciler Derneği (ALTİD) Başkanı Burhan Sili ve Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı Mehmet İşler, bazı Rus turistlerin az sayıda da olsa rezervasyonlarını iptal etmeye başladığını aktardı. İşler, bu iptallerin Ukrayna’da akrabaları olan Ruslar tarafından yapıldığı ve mayıs ve haziran ağırlıklı rezervasyonlarda gerçekleştiği bilgisini verdi.
Turizmcinin asıl korkusu ise, iki ülke arasındaki savaşın daha da uzaması halinde diğer pazarlardan da turist kaybı yaşanacak olması… İşler, “Bu iş uzar ve başka oyuncular da dahil olursa işte o zaman tüm turizm pazarlarımız bu savaştan etkilenir. Böyle bir senaryoda da Türk turizminin toparlanması bir yıldan uzun zaman alır” diye konuştu.
“RUSYA, EN KOLAY YAPTIRIM KARARINI TURİZMDE ALIR”
Turizm Otel Yöneticileri Derneği (TUROYD) Batı Akdeniz Bölgesel Yönetim Kurulu Başkanı Metin Peltek de Rus-Ukraynalı turistlerin en yoğun geldiği Antalya Kemer’de otelcilik yapıyor.
Peltek de Türkiye’nin olası krizde Rusya ile karşı karşıya gelmesi halinde ciddi zararlara uğrayabileceğini belirtti. Peltek’e göre Rusya’nın Türkiye’ye karşı alacağı en kolay yaptırım kararının turizm alanında olacağına dikkati çekti.
“FİYATLARDA YÜZDE 40’LARA VARAN DÜŞÜŞLER OLUR”
Böyle bir olasılığın Türk turizmi açısından çok kötü sonuçlara yol açabileceğini vurgulayan Peltek, “Fiyatlarda yüzde 40’lara varan düşüşler olur. Özellikle Antalya bölgesinde bütün yapılanmamızı Rus ve Ukraynalı turistlere göre yaptık. Alman ve İngiliz turistler üçüncü ve dördüncü sırada geliyor” diye konuştu.
“RUSYA VE UKRAYNA’NIN ANTALYA’DAKİ PAYI YÜZDE 52”
Konuyla ilgili TurizmGüncel’e değerlendirme yapan AKTOB Başkanı Erkan Yağcı, turizmin dilinin barış dili olduğunu söyledi.
Turizmin sadece bir ekonomik etkinlik alanı değil, ülkeler arasındaki barışı ve dostluğu da sağlayan bir sektör olduğunu kaydeden Yağcı, “Rusya Antalya turizmi için bir kaldıraç rolü üstlendi. Ukrayna ise özellikle pandemi döneminde daha hızlı büyüdü, zor dönemde Antalya’ya büyük destek oldu. Bu iki pazarın Antalya’daki payı yüzde 52.” diye konuştu.
“TÜRKİYE MUTEDİL DAVRANMALI”
Başlayan çatışmanın farklı bir noktaya evrilmemesinin son derece önemli olduğuna dikkat çeken Yağcı, “Siyasi, askeri ve sosyolojik boyutları olan bir olayın turizm ve ekonomi boyutunu konuşuyoruz. Yaşanan olay tüm dünyayı yakından ilgilendiriyor. Her iki turizm pazarı da bizim için önemli. Biz bu noktada mutedil (ılımlı, serin kanlı) bir yaklaşım sergilemeliyiz.” ifadelerini kullandı.
“FARKLI SENARYOLARA KARŞI FARKLI EYLEM PLANI OLUŞTURMALIYIZ”
Yaşanan kriz nedeniyle Türkiye’de turizmin tüm paydaşlarının bir araya gelerek farklı senaryolara karşı farklı eylem planları geliştirmesi gerektiğini ifade eden Erkan Yağcı, “Ülkemiz ve bölgemiz için huzur ve barış ortamının sağlanmasını umuyorum. Ama bir şeyi kendi gücünüzle değiştiremiyorsanız kendi eylem planımızı oluşturmanız lazım.” dedi.
YAPTIRIMLAR RUS SİVİL HAVACILIĞINI HEDEF ALIYOR
Avrupa Birliği, Rusya’nın bankacılık, finans, enerji, havacılık sektörlerini hedef alan sert yaptırımları kabul etti. Kabul edilen yaptırımlardan bazılarının ülkenin sivil havacılık sektörünü felce uğratabileceği belirtiliyor.
Rus RBC’nin haberine göre AB, Rusya’ya dönük katı yaptırımlar konusunda uzlaştı. Haberde, yaptırımlar nedeniyle Rus hava yolu şirketlerinin ellerindeki kiralık uçakları iade etmek zorunda kalacağı, kendi uçaklarını ise kullanamayacağı ileri sürüldü. Anadolu Ajansının geçtiği bir haberde de, “Rus hava yollarına yedek parça ve ekipman satışı yasak kapsamına alındı.” ifadesine yer verildi.
UÇAKLARIN BAKIMI VE SİGORTASI YAPILMAYACAK
RBC’nin verdiği haberin detayında, “Avrupa Rusya’ya yalnızca yeni uçak ve onların yedek parça tedarikini değil, mevcut uçakların bakımını ve sigortasını da yasakladı. Dahası, Rus hava yolu şirketleri kiraladıkları uçakları bir ay içinde iade etmek zorunda.” denildi.
KOMMERSANT: RUS HAVACILIĞININ KANATLARI KIRILACAK
Rusya’nın saygın gazetelerinden Kommersant da aynı haberi geçti. Havacılık sektörünü de kapsayan yaptırımlar için “Benzersiz” diyen Kommersant, ABD’nin de aynı yaptırımları devreye alması durumunda Rus hava yolu şirketlerinin filolarındaki uçakların yarısından fazlasını kaybedeceğini bildirdi. Haberde, “AB’nin aldığı yaptırım kararları Rusya Federasyonu’na uçak tedarikini, kiralanmasını, bakımını ve sigortasını tamamen yasaklıyor. Bu yasak sadece yeni sözleşmeleri değil, eski sözleşmeleri de kapsıyor.” ifadeleri kullanıldı.
RUS TUR OPERATÖRLERİ OPERASYONLARI DURDURUYOR
AB’nin Rusya’ya uyguladığı eşi benzeri görülmemiş yaptırımlar nedeniyle Rus tur operatörlerinin iflasla karşı karşıya kalabileceğine dikkat çekildi. Edinilen bilgilere göre, Rusya’da faaliyet gösteren tur operatörleri kısa süre içinde tüm operasyonlarını durdurarak beklemeye geçecek.
AVRUPA’DA 9 ÜLKE RUSYA’YA HAVA SAHASINI KAPATTI
Rusya’nın Ukrayna’ya düzenlediği askeri operasyon nedeniyle batılı devletlerden Rusya’ya dönük peş peşe yaptırım adımları atıldı. Rus uçaklarına kapalı olan Ukrayna hava sahasına önce İngiltere sonrasında ise Bulgaristan ve Çek Cumhuriyeti hava sahaları eklenmişti.
Son olarak Polonya, Estonya, Letonya, Romanya, Litvanya da hava sahalarını Rus uçaklarına kapattığını duyurdu.
Gelişme üzerine TASS’a açıklama yapan Rusya Federasyonu Ulaştırma Bakanlığından bir yetkili Rus uçaklarına hava sahasını kapatan ülkelere aynı şekilde karşılık vereceklerini açıkladı.
RUSYA REZERVASYONLARI
Rusya’nın Ukrayna’nın doğusunda başlattığı askeri operasyonun, rezervasyonlar üzerindeki etkisi belli oldu.
Rus Tur Operatörleri Birliği (ATOR), operasyonun başladığı ilk gün olan cuma günü satışların yüzde 20-40 düştüğünü açıkladı. ATOR ayrıca, turistlerin iptal koşullarını öğrenmek için turizm şirketlerini aradığını ancak şu ana kadar çok az iptal olduğunu bildirdi.
Rezervasyonlarda en büyük düşüş Rusya içi destinasyonlarda
ATOR’un bildirdiğine göre tatil satışlarında en büyük düşüş yüzde 40’la Rusya içi destinasyonlarda yaşandı. Kırım satışlarındaki düşün yüzde 10-20 bandında olduğunu kaydeden ATOR, yurt dışı satışlarında da kısa vadeli rezervasyonlarda yüzde 15-20 düşüşler olduğuna işaret etti.
“Yüzde 75 düştü” diyen de var
Pink Elephant’ın genel müdürü Alexan Mkrtchyan, yeni rezervasyonlarda yüzde 75 düşüş olduğunu bildirdi. Mkrtchyan, 400 olan günlük ortalama satış sayısının 100’e düştüğünü açıkladı. TBS Group da rezervasyonların 4,5 kat düştüğünü bildirdi.
MEHMET NANE: BU SÜRECİN UZAMASI KAYIPLARA SEBEP OLUR
Pegasus Genel Müdürü Mehmet Nane, Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilimin uzaması durumunda ekonomik açıdan da ciddi kayıpların meydana geleceğini söyledi. Ukrayna hava sahasını transit geçiş olarak kullandıkları için hava sahasının kapatılmasının ek yakıt masrafı yaratacağına da dikkat çeken Nane, “Havacılık sektörü için negatif etki edecektir. Sektörel dernek başkanı olarak konuşmam gerekirse haftalık olarak Türkiye’den sadece Ukrayna’ya 110 uçuş yapıyoruz. Pegasus özelinde 28 uçuş yapıyoruz. Bu 5 ayrı yere uçuş demek. Sigorta şirketleri bu şehirlere yapılan uçuşlara ek sigorta primi istemesiyle biz durumu önceden anladık. Toplam 110 uçuşun etkilenmesi çok kritik. Turizm açısından baktığımızda, bu sene 45 milyon turist bekleniyor. Kabaca 7 milyon Rusya’dan 3 milyon da Ukrayna’dan bekliyorduk” dedi.
Bloomberg HT’ye konuşan Nane ekonomik kayıplar konusunda şunları söyledi:
“Türkiye genelinde ortalama kabaca günde 15 sefer yapıyoruz. Uçak başına 150 tane yolcumuz olsa, 2 bin 250 yolcu yapar. Ortalama gidiş dönüş bileti de 150 eurodan satıyor olsak. Bu bir günde kaybedeceğimiz sayı. Bu sadece uçak bileti ortalama bir turist 700-800 doları ülkemizde bırakıyor. Günde 2 bin 250 tane misafirin gelmemesi demek. Bunlar ciddi rakamlar.
Antalya bölgesine gelen turistlerin yüzde 41’i Rusya’dan yüzde 17’si de Ukrayna’dan gelmiş. Bu sürecin uzaması ekonomik açıdan kayıplara sebep olacaktır.”